Zomer in Slovenië: mijd de meute met deze overlevingsgids

In de laatste jaren is Slovenië een vakantieland dat steeds populairder geworden is. Zo vonden Reismannen Daan, Martijn en Lars al hun weg naar dit fraaie Alpen- annex Mediterrane- annex Balkanland. Maar met populariteit moet je kunnen omgaan, blijkt iedere keer weer. Vraag dat maar aan iedere deelnemer aan Temptation Island, ooit. En dat geldt ook voor vakantiebestemmingen. Bali is al lang geleden aan zijn eigen succes ten onder gegaan en ook Slovenië moet uitkijken dat het niet die kant opgaat. Dus bij deze een blog om verantwoord, en zónder toeristenpolonaise, zo veel mogelijk uit je zomervakantie naar Slovenië te halen:

• Massatoerisme in Slovenië? Hoe komt dat eigenlijk zo?
• Slovenië ontleed: hier kun je het beste je vakantiehuisje zoeken!
• Zo kun je het beste de mooiste plekken van Slovenië bezoeken.

Massatoerisme in Slovenië: hoe komt dat dan zo?

Het begint eigenlijk al een beetje met verwachtingsmanagement. Ik had namelijk totaal niet door dat Slovenië in de zomer even druk zou zijn als Amsterdam op woensdagmiddag of een camping in de Provence op een gemiddelde zomerdag. Maar dat is het dus eigenlijk wel. En als je dat al weet, dan kun je je daar ook een beetje op instellen. Maar het probleem van Slovenië is dat het nogal klein is. En dat zijn bezienswaardigheden aardig gecentreerd liggen. Zo liggen de meren van Bled en Bohinj, de Soca-vallei en het Triglav Nationale Park allemaal in het noordwesten van het land, in een gebied waar je in grofweg 2 uur doorheen rijdt.

En deze kleine marges zie je overal. In de hoofdstad Ljubljana wonen ongeveer 280.000 inwoners, waarmee het boven Eindhoven op de vijfde plek op de lijst met grootste Nederlandse steden zou komen te staan. Een stadje als Novo Mesto is de zevende grootste plaats van het land en is vergelijkbaar met een dorp als Oisterwijk. Tegelijkertijd verstouwt het land in de maanden juli en augustus maandelijks rond de 900,000 en jaarlijks zo’n 5.6 miljoen toeristen (tegen 2.1 miljoen bewoners). Kortom: beperkte infrastructuur, teveel verkeer. Je hoeft geen kernfysicus te zijn om te zien dat en waar dit misgaat: precies op de plekken waar jij heen wilt. Daarom bij deze een overlevingsgids om de dingen die je toch gezien wilt hebben met zo weinig mogelijk ergernissen te doorstaan!

Locatie, locatie, locatie: waar in Slovenië kun je het beste gaan zitten om de meute te mijden?

Het voordeel van de beperkte omvang van Slovenië, is dat je het ook allemaal makkelijk kunt bereizen. Van het voornoemde Novo Mesto in het zuidoosten naar de mooiste plekken in het noordwesten is het ongeveer anderhalf uur rijden (ervan uitgaande dat je met de auto bent of die gehuurd hebt, wat absoluut wel de beste manier is om je in Slovenië te begeven). Afstand tot activiteiten hoef je dus maar beperkt als factor mee te nemen in je beslissing. Daarom hier wat tips (met voor- en nadelen) voor locaties in Slovenië.

Het zuidwesten: strand, Italiaanse charme en wijngaarden in de Karst

Voordeel: Je hebt toegang tot de (hele kleine) Sloveense kust, dus een dagje strand valt hier met gemak te regelen. Koper en Piran zijn hele pittoreske en charmante kustplaatjes. Daarnaast zit je dichtbij de grotten van Skocjan en dichtbij Italië. Heb of ben je daarnaast een paardenmeisje of -jongen, dan kun je ook de wereldberoemde stoeterij van Lipica bezoeken. En: er is rust.

Nadeel: Het is niet het meest interessante landschap. De Karst is rauw, relatief vlak, agrarisch, heet en van oudsher niet het rijkste gedeelte van Slovenië. Er zijn veel wijngaarden, maar verwacht niet dezelfde sfeer als in de Bourgogne of de Provence. En bijvoorbeeld het Meer van Bled is nog steeds anderhalf uur rijden.

Het noordwesten: als je er bent, hoef je er niet te komen

Voordeel: Eigenlijk is het grootste voordeel van hier zitten, dat je níet het nadeel hebt van erheen hoeven rijden. Want bijvoorbeeld naar en rond het meer van Bled is het één grote verkeersopstopping en bij het parkeren zijn meerdere huwelijken in diepe crises geraakt (ja echt, meervoud). En dit geldt eigenlijk voor alles wat je hier wilt bezoeken. Dus hier geldt de oude Cruijffiaanse wijsheid: als je er al bent, hoef je er niet te komen.

Nadeel: Als je een bloedhekel hebt aan massatoerisme (of aan mensen in het algemeen, ik geef je geen ongelijk), dan word je hier schreeuwend gek. Ook al verwacht je hier de rust van overweldigend natuurschoon, toch voelt het hier nergens kalm en ontspannen. Dat heeft er dan ook vooral mee te maken dat er geen vierkante meter is zonder mens erop. Als je daar tegen kunt, dan is dit een perfecte uitgangspunt om deze machtige plek te ontdekken. Kun je dat niet, dan is dit gewoon jammer van je zomervakantie.

Ljubljana en het centrum van Slovenië: grootsteedse charme op een beperkte schaal

Voordeel: De Sloveense hoofdstad Ljubljana lijkt zo goed als in het midden van het land te liggen. Daarmee is het ook het perfecte uitgangspunt om het hele land te bestrijken: de reistijden vanuit hier zijn absoluut het kortst. En de stad zelf heeft een bijzondere dosis charme meegekregen én alles is goed te voet te bereiken. Het is een kruising tussen de statigheid van het Oostenrijks-Hongaarse Keizerrijk, de bruisende sfeer van een Italiaans stadscentrum en hier en daar het rauwe van de Balkan.

Nadeel: Ljubljana doet, vooral in de zomervakantie, een mooie impressie van het fenomeen ‘de stad als pretpark’. Vooral rond de geijkte plekken is het gewoon aanschuiven achter de toeristengidsen, achtervolgd door hordes Chinezen. En de restaurantjes, met name langs de Ljubljanica, ademen de sfeer van een ouderwetse tourist trap. Dat is de prijs die je betaalt voor deze centrale ligging.

Het (zuid)oosten: rollende groene heuvels zover het oog rijkt

Voordeel: voor mij het mooiste stuk van Slovenië. Rust, wijngaarden, hertjes die door je voortuin banjeren, kilometers aan uitzichten: hier vind je een zomervakantie zoals die ooit bedoeld was. Spreekt dit je aan, dan wil je vast deze AirBnB boeken. En: ver weg van de grote toeristenstromen, dus hier kun je je goed opladen om het onvermijdelijke tegemoet te treden.

Nadeel: relatief gezien zit je het verst van alle ‘attracties’ van Slovenië af, al valt dat dus in absolute termen mee. Maar je zult altijd de auto in moeten stappen (en erg vroeg moeten opstaan wil je de meute voor zijn). De plaatselijke bezienswaardigheden, zoals Novo Mesto, zijn niet van een dusdanig niveau dat je er een dag kunt verbrengen.

Dit zijn de mooiste plekken van Slovenië (en zo kun je ze op een zo relaxt mogelijke manier bezoeken!)

Koper, Piran en de Sloveense kust

De Sloveense kust is slechts 46 kilometer lang (wat ongeveer hetzelfde is als heen en weer van Tilburg naar Den Bosch rijden). Daarom is het handig om je bezoek aan deze plaatsen te combineren. En omdat beide, weliswaar charmante, kustplaatsjes van een bescheiden omvang zijn, is een dagbesteding hier wat moeilijk. Als je drukte wilt ontwijken, dan is het (klinkt een beetje tegenstrijdig en is ook niet in alle opzichten handig, maar bare with me) handig om midden op de dag te gaan. Dan is het namelijk heet zat en blijven mensen wat eerder weg. Dat is dus je trade-off. Het centrum van Piran is overigens autoluw: je wordt bij binnenkomst een P+R en een shuttlebus in gemanouvreerd. Dus het haringen-in-een-ton-gevoel ga je hier moeilijk van je af kunnen schudden. Maar Piran is wel absoluut de moeite waard!

De Vintgar Kloof en het Meer van Bled

Het Meer van Bled is één van de redenen waarom je waarschijnlijk überhaupt op het idee kwam om naar Slovenië te gaan. Van foto’s van het kerkje midden op het helderblauwe meer, omringd door Alpentoppen, staat Instagram vol. Maar er komen is dus een logistiek drama. Als je het daarom combineert met de Vintgar Kloof, dan vermijd je een groot deel van de files doordat je een andere aanrijroute hebt (van Vintgar naar Bled is het nog ongeveer een kwartiertje rijden). Én, heel belangrijk, je wilt heel vroeg naar de Vintgar Kloof gaan. Daar braken vanaf een uur of half 10/10 de toeristenbussen hun ladingen egomane selfiegekkies uit en daar wil je niet tussen of achter zitten. De route door de kloof is namelijk éénrichting en smal, waardoor je onherroepelijk iedere 5 meter staat te wachten omdat iemand weer een foto van zichzelf maakt. Dus als je hier op tijd bent (de wandeling door de kloof en terugkeer naar je auto duurt ongeveer 1.5/2 uur), kun je ook op tijd naar Bled en mis je ook daar de grote stormloop!

Het Meer van Bohinj

Dit is het broedermeer van het Meer van Bled. Nét zo mooi gelegen, alleen zonder pittoresk kerkje. Om er te komen, is de snelste route wel weer langs Bled. En het logistieke drama is hier niet minder. Dus ook hier geldt: op tijd komen (vóór een uur of 10 of in de avond) óf in de buurt logeren zorgt voor een betere ervaring.

De grotten van Skocjan

Slovenië is welbeschouwd meer grot dan grond, dus op meerdere plekken kun je het onderaardse bezoeken. En als je je niet kapot wilt schamen in een toeristentreintje, vermijd dan de grotten van Postojna maar ga naar de grotten van Skocjan. Ik garandeer je een brute ervaring. Wat je hier toch ook hebt, is dat je niet de enige bent. Je koopt een kaartje (online) voor een starttijd, je meldt je bij het startpunt en wordt vervolgens met een man of 150 naar de ingang van de grotten geleid. Vervolgens worden de groepen onder een aantal gidsen verdeeld (als je overigens Sloveens spreekt, dan mag je met de eerste en vaak kleinste groep mee). Wacht dan gewoon even geduldig tot de laatste groep, die is waarschijnlijk het kleinst. Bijkomend voordeel is dat je niet hoeft te ellebogen met Ingrid uit Huppekutteveen en d’r vijf kleuters die d’r al drie uur geleden geen zin meer in hadden. Als je dan óók nog wat achteraan de groep hangt, dan lijkt het bijna alsof je de grotten voor jezelf hebt.

Ohja. Fotograferen mag hier niet. Dus doe het dan ook niet! Ik kijk hier vooral naar jullie, volk dat zich identificeert als influencer…

Het kasteel van Predjama

Een wonderbaarlijk gebouw, half rots half burcht, waarmee Predjama Castle absoluut iets is om gezien te hebben. Het kent ook een bijzondere geschiedenis over een Erasmus (niet de Rotterdammer) die als een ware Robin Hood vanuit deze plek de wet trotseerde en uiteindelijk, door verraad, op de plee aan zijn eind kwam, net als Elvis. Dat zijn toch een hoop beroemdheden in één zin! Wat er daarnaast opvalt is dat er ook ongeveer 1 miljoen kinderen rondlopen, die daar in meer of mindere mate rondspoken of met hun ouders zijn. Hoe dan ook; ze staan op jouw tenen. Ik vermoed dan ook dat je hier het beste heen kunt in de middag, als in ieder geval de kinderen die er mét ouder zijn op hun bed liggen. De allerbeste tijd om hier heen te gaan is overigens als je je vriendin ervan wilt overtuigen dat aan kinderen beginnen nog écht te vroeg is.

De berg Sabotin beklimmen

Deze activiteit is dan wel weer een (soort van, je moet altijd uitkijken met dit soort beloftes) garantie van een kalme, puur natuur ervaring. Dit natuurgebied annex slagveld uit de Eerste Wereldoorlog (!) levert een hele mooie wandeling op. Als je deze route volgt, maak je een wandeling langs de helderblauwe Soçarivier, zie je de grootste stenen boogbrug ter wereld, klim en klauter je over een indrukwekkend pad met geweldige uitzichten én kom je uit bij loopgraven en grotten uit de Eerste Wereldoorlog. En er is óók nog een ruïne van een eeuwenoud pelgrimskerkje, boven op een bergtop. Het is wel een uitdagende route, dus fatsoenlijk schoeisel en wat conditie is vereist. En zou je denken dat dit een route is die je, ik zeg eens wat, met een überschattige Corgi wilt maken dan raad ik je dat van harte af. Verder is het echt, ook zeker in dit rijtje, een oase van rust en een welkome ontsnapping aan de massatoerismewaanzin.

Een bezoek aan Ljubljana

Zoals eerder vermeld is het moeilijk om Ljubljana op een relaxte manier in de zomervakantie te bezoeken. De enige tips die ik je hier kan geven is: eet een Dragon Fire Bread. Dat klinkt toch al vet, of niet? Dat is een stuk brooddeeg, ingesmeerd met Nutella en gevuld met ijs. Daar kun je, als je dat wilt, Oreo’s, aardbeien of pistache aan toevoegen. Daarmee houdt je het wel even een stukje langer uit. Daarnaast is een andere top tip om even het centrum uit te lopen. Als je namelijk via de Trubarjeva Cesta richting het Metelkova Art Centre loopt, kom je in een heel ander Ljubljana terecht. In Trubarjeva Cesta vind je kleine restaurantjes met een grote verscheidenheid aan keukens. En Metelkova is in feite Christiania, voordat dat zijn edge verloor. Hier spuit de streetart over de randen en de snoeiharde gitaarmuziek uit de boxen. Geeft allemaal nét een iets andere vibe dan het aangeharkte, historische centrum.

Zo mijd je dus het massatoerisme in de zomer in Slovenië

Maar de aller-, aller-, allerbeste tip is eigenlijk: ga niet in de zomer naar Slovenië. In de lente of de herfst is het net zo’n prachtig weer en mis je de bulk van het toeristenseizoen. Doe er je voordeel mee!