Doel: Een postapocalyptische ervaring vlakbij Antwerpen

Het Goede Doel vroeg zich af of er leven op Pluto is. Het Goede Doel twijfelt over België. Reisman Daan vraagt zich af of er leven in Doel is en twijfelt niet over België. Als bestemming voor een dagje weg dan. Het doel van dit blog is dus om meer duidelijkheid over Doel te geven en om je te informeren of Doel een doel kan worden van jouw bestemming.

Huizen in Doel

Spookstad Doel

Ooit was Doel een klein dorpje aan de Westkant van Antwerpen. Eind jaren ’70 woonden er zo’n 2500 mensen. Nu wonen er 18 mensen. De huizen van alle oud-bewoners staan er echter nog steeds. De leegstand, die rond de millenniumwisseling is ontstaan, zorgde voor een groep krakers die het dorp ging bewonen. De krakers zijn inmiddels verdreven. Het resultaat? Een spookstad waar kunstenaars ooit zijn losgegaan. Het is een bijzondere plek die doet denken aan een distopische film, waar de mensheid nagenoeg verdwenen is. Je krijgt een beetje het gevoel dat de legend Will Smit ieder moment voor je kan staan met zijn herdershond.

Haven van Antwerpen

Onderweg naar Doel vliegen de containers over je heen.

Wanneer je vanaf Breda het plaatsje Doel in je navigatie invoert, word je braaf via een tolweg naar het dorp geleid. Betaal je liever geen tol, rijd dan om. Kan ook. De rit naar Doel is een ervaring op zich. Je rijdt langs het industriële havengebied van Antwerpen. Het is één van de toegangspoorten naar Europa vanuit lagelonenlanden. Het laat zien welke fysieke infrastructuur er nodig is om onze overmatige consumptiemaatschappij draaiende te houden. Je rijdt langs een soort openlucht containerdepot en -distributie waarbij gigantische robotarmen de containers over de weg heen tillen. Het voelt nietig om in een personenauto tussen al het geweld van containers, schepen en vrachtwagens heen te rijden. Je ziet gigantische hallen met goederen. Je ziet schoorstenen hun gas verbranden en je ziet kilometers aan pijpleiding. Het is wat paradoxaal dat een paar kilometer verderop je niet met een personenauto de binnenring van Antwerpen mag betreden zonder gekochte sticker naast deze overdaad aan industrie. Of misschien maakt deze stickerdruppel op de gloeiende CO2 plaat je wel bewust van de grote vervuiling achter alles wat “Made in Japan, China of Taiwan” is wanneer je geconfronteerd wordt met de impact.

Terug naar het doel van dit artikel. Doel lag midden in het havengebied en jarenlang is het beleid gericht op de expansie van de haven en de omliggende industrie. Ook kwam er een kerncentrale. Dit alles zorgde voor een leegloop van het dorp. Deels was het de onzekerheid van uitzetting, deels onprettige industriële omgeving en uiteindelijk konden de bewoners hun pand verkopen aan de Maatschappij Linkerscheldeoever. Die mocht vervolgens de panden niet slopen, omdat dit de leefbaarheid van het gebied zou verminderen. Het is een fascinerend verhaal van verschillende belangenorganisaties, falend beleid en juridische blunders. Op de wikipedia van Doel staat dit alles vrij aardig en uitbreid uitgelegd.

Wanneer je anno 2021 naar Doel reist voelt het bijna alsof je naar een attractiepark of openlucht museum gaat. En laten we eerlijk zijn, het is ook geen plek waar je toevallig langsrijdt, het is een toeristische bestemming. Getuige ook dit blog. In de weekenden schijnt het er erg druk te zijn. Dan is er zelfs een constructie dat je met je id-kaart en een paaltje waarmee je jezelf toegang moet verschaffen. Op de vrijdagmiddag dat ik er was, kon je gewoon doorrijden.

In Doel zelf word je regelmatig geconfronteerd met teksten op bordjes “dat er gewoon mensen wonen.” En dat dus de gewone regels gelden: Blijf in openbaar gebied en respecteer de bewoners. Toch is de stad alles behalve gewoon. De meeste ramen zijn vervangen door ijzeren platen (helaas is hierdoor ook veel graffiti-werk verpest) en de natuur domineert weer op een aantal plaatsen. Dichtgegroeide tuinen, een overwoekerde auto en niet onderhouden buitenwerk.

Katten in Doel

Hier wonen de katten van Doel

Een saillant detail zijn de katten die er leven. Ze zijn een tikkie schuw, maar het zijn de nieuwe bewoners van sommige huizen. In de ijzeren platen zie je dat kattenliefhebbers een aantal ingangen voor de katten hebben gemaakt. Ook zijn er hokjes gemaakt waar de katten in kunnen slapen. Er zijn geen tekenen gevonden dat de aanwezige kerncentrale de genen van de beesten heeft beïnvloed.

En België blijft natuurlijk België en dus zijn er maar liefst twee café’s in het dorp aanwezig. Niet slecht op 18 inwoners. Verwacht geen hippe biologische latte met agavesiroop, maar gewoon goed Belgisch bier, friet en kaaskroketten. Dit tegen een decor van plastic tuinstoelen, kunstgras op de muur en Vlaamse mannen die ’s ochtends een bolleke in plaats van koffie drinken. Ze hebben er overigens wel prima koffie.

Molen en kerncentrale: Oude en nieuwe energie.

Motor in Doel

Bijzondere tweewieler voor café Doel 5.

Een leuke bijkomstigheid van een insta-waardig decor, zijn de bijzondere voertuigen die ik er zag. Er was een fantastische custom Harley en een hele dikke gepoetste Mustang. Mensen reizen naar deze plek af om een fotoshoot te doen met hun geliefde twee- of vierwieler tegen deze bijzondere distopische achtergrond van ondergekalkte gezinswoningen. Het zal mij ook niet verbazen dat menig bandfoto op deze plek gemaakt is. Verder staat een van de oudste stenen windmolens van België nagenoeg in de schaduw van de gigantische pijpen van de kerncentrale even verderop. Dit beeld van de oude molen en de moderne kerncentrale vat samen waar Doel in mijn ogen symbool voor staat: Het schrille contrast van vroeger en nu, waarbij tegenwoordig een levenloze achterkant voorwaardelijk is om in onze consumptie en energie te voorzien. Het zijn plekken waar niemand gelukkig wordt en niemand meer wil wonen.

Praktisch:
• Doel ligt op ongeveer drie kwartier rijden vanaf Breda,
• Bestel een kop koffie of een pintje bij Doel 5,
• Ga niet in het weekend,
• Neem je fotocamera en opgepoetste voertuig mee,
• Respecteer de bewoners,
• Combineer het bezoek aan Doel met een citytrip Antwerpen.

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *