De Vliehors op Vlieland: Nederland op z’n ongerepst

Bestaan er nog totaal ongerepte plekken in ons eigen dicht- c.q. overbevolkte kikkerlandje? Zeker wel! Met de Vliehors, een enorme zandvlakte op Vlieland, kan je deze vraag inderdaad met een volmondig ‘ja’ beantwoorden. Reisman Tinus trok een dag uit om deze afgelegen leegte op dit heerlijke Waddeneiland te verkennen.

Rust en ruimte op de Vliehors

Ik houd van rust. Trek graag de natuur in en kom het liefst zo weinig mogelijk mensen tegen. Gewoon, opgaan in de omgeving. Op zich zit je dan op Vlieland, het kleinste van de vijf bewoonde Nederlandse Waddeneilanden, al behoorlijk goed. Hier geen overvolle stranden of achter aansluiten in de rij voor de één of andere tourist trap. Nee, wandelen of fietsen door de duinen en de bossen, een ommetje door Oost-Vlieland, het enige dorp, terwijl je zo nu en dan een gelijkgestemde passeert en groet. Dat is Vlieland. En helemaal als je er buiten het hoogseizoen bent (wij waren er begin maart). Bijkomend voordeel: als bezoeker moet je je auto achterlaten aan de vaste wal in Harlingen. De paar auto’s die je tegenkomt zijn van eilanders. En kan het nog serener? Nou en of! Op de Vliehors dus!

Oneindigheid

De Vliehors: de Sahara van het Hoge Noorden

Het uitgestrekte natuurgebied de Vliehors vind je in het zuidwesten van het eiland. Met maar liefst 24 km² aan niks anders dan fijn zand beslaat deze vlakte ruim de helft van het gehele eiland. De bijnaam, Sahara van het Hoge Noorden, is dan ook meer dan terecht. Zodra je je in deze schier oneindige zandbak begeeft, dreigt je richtingsgevoel een loopje met je te nemen. Het zo nu en dan ontbreken van een 4G-verbinding versterkt dit gevoel alleen maar. Kijk bovendien niet op van een stukje gezichtsbedrog. Als ware je in een echte woestijn.

Verlaten Wad

Toegang tot de Vliehors

Je komt niet zomaar op de Vliehors. Tijdens weekdagen is het gebied sowieso verboden terrein. Dan doet het dienst als militair oefenterrein en wil je ook niet als levende schietschijf fungeren. Maar in de meeste weekenden is dit paradijs gelukkig toegankelijk voor gewone stervelingen en kan je hier heerlijk wandelen. Check voor de zekerheid wel of het inderdaad veilig is om het militair gebied te betreden. Als de rode vlag is gehesen, moet je helaas rechtsomkeert maken.

Militair oefenterrein

Wandelen op de Vliehors

Je kan je wandeling het beste beginnen op het Reddingsbootpad, haaks op en helemaal aan het einde van de Postweg, nog ruim twee kilometer voorbij het Posthuys. Dit laatste stukje beschaving dat nu dienst doet als hotel en eetcafé was vroeger de verblijfplaats van Vlieland’s laatste postiljon te paard. Dan heb je twee mogelijkheden voor je Vliehors-ronde. Of linksom via het Wad of naar rechts over het Noordzeestrand. Wij kozen voor de eerste, met het klokje mee. 

Posthuys-laatste teken van leven

Verwacht overigens geen keurig aangelegde wandelpaden; behoudens aan het begin en eind moet je continu een beroep doen op je oriëntatievermogen. Zo nu en dan helpt een aantal markante herkenningspunten je gelukkig.

Door de duinen

Via een mooi en smal duinpaadje geniet je al direct van de vergezichten. Vanaf het hoogste duin kijk je prachtig uit over het Wad en Kroon’s Polders, een vogelparadijs.

Langs Kroon’s Polders

Pal na dit uitzichtpunt verlaat je het pad en struin je op en af door de duinen. Als je geluk hebt, leidt een spoor van platgetrapt gras je de juiste kant op. Pas onderwijl wel op voor natte voeten. Na een tijdje bereik je het Wad. Vanaf hier wordt het eenvoudiger. Je loopt ettelijke kilometers langs de duinrand. Het enige dat je hoort is het geluid van de wind, de zee en de meeuwen om je heen, als je zelf tenminste ook even je bakkes houdt. 

Een pad banen door de duinen

Soldaatje spelen

Na een tijdje valt je oog op een geelzwarte kubus op palen. Dit blijkt een militaire controletoren te zijn. Later, als je aan de Noordzeekant terugloopt kom je deze weer tegen.

Controletoren op de Vliehors

Niet veel verder denk je terug aan je kinderjaren toen je soldaatje speelde. Opeens begeef je je tussen oude tanks en ander militair materieel. Zou ook mooie paintballlocatie kunnen zijn, al past dat natuurlijk totaal niet bij het karakter van het eiland. 

Optische illusies

Hierna begint het spel van gezichtsbedrog. Om te beginnen is het vrijwel onmogelijk afstanden in te schatten. Aan de horizon zie je een rij palen die Vlieland met Texel lijkt te verbinden. Dit is de steiger waar ‘s zomers het passagiersschip De Vriendschap vanuit Texel geregeld aanmeert. Lijkt, want dan zou een bootverbinding hier volledig onzinnig zijn.

Waddenveer-steiger bij eb

Als je doorloopt naar het baken in de verte dat de vorm van een piramide heeft, blijken je ogen je inderdaad voor de gek gehouden te hebben. Ondertussen heeft het er bovendien alle schijn van dat er überhaupt geen water zit tussen Texel en Vlieland. Je lijkt zo door te kunnen lopen naar de vuurtoren op Texel. Niet dus, uiteraard.

Drenkelingenhuisje

Het volgende herkenningspunt dat de horizon enigszins breekt is het drenkelingenhuisje dat hier al meer dan een eeuw staat. Dit witte huisje op palen is een echte eyecatcher. ‘s Zomers huist hier een juttersmuseum en tref je een keur aan opmerkelijke attributen aan.

Drenkelingenhuisje

Noordzeestrand

Vanaf het drenkelingenhuisje is de route verder eenvoudig. Immer gerade aus over het vrijwel verlaten Noordzeestrand. Slechts een enkele wandelaar passeert je. Kilometers lang ongerept strand vrijwel voor jezelf: heerlijk! Bij de eerste echte strandopgang beland je weer op het Reddingsbootpad en passeer je nog een mooi ven. En dan zit de tocht erop.

Alleen op het Noordzeestrand

De Vliehors: één en al ongereptheid

Eerder berichtte ik al over de rust en natuur op Schiermonnikoog. Reisman Martijn schreef bovendien al over de rust die op het Waddeneiland Vlieland heerst. Nou, de Vliehors is hiervan absoluut de overtreffende trap; wat een ongelooflijk mooie en on-Nederlandse ongereptheid! 

Vennetje langs het Reddingsbootpad

De hele tocht bedraagt zo’n 20 km. De route vind je hier.