10 Redenen waarom je naar de Harz in Duitsland moet

Duitsland is al sinds jaar en dag één van de populairste vakantielanden onder Nederlanders. Elk jaar weer trekken unglaublich veel landgenoten de grens over naar onze oosterburen. Maar Duitsland is groot. Waar moet je naartoe? Reisman Tinus koos voor de Harz als zomervakantiebestemming.

Waar ligt de Harz?

In Duitsland dus. Dit meest noordelijke Duitse middelgebergte strekt zich uit over de deelstaten Niedersachsen, Sachsen-Anhalt en Thüringen. Ben je me al kwijt? Bij Venlo de grens over en oostwaarts blijven rijden, immer gerade aus. Kom je bij de Poolse grens? Draai dan om en rijd zo’n drie uur terug.

Bergen en dalen in de Harz

Bergen en dalen in de Harz

Stoffig imago

Ik zal er niet omheen draaien, je zal weinig jaloerse blikken krijgen als je vertelt dat je naar de Harz gaat. Er hangt een zweem van oubolligheid over. Van oudsher staat dit gebied vooral bekend om de talrijke kuur- en herstellingsoorden. En dat is nou ook niet per se waarom ik zonodig naar de Harz hoef. Al is die gezonde lucht wel een prettige bijkomstigheid natuurlijk. Waarom je er dan wel naartoe moet? Nou, om de volgende 10 redenen bijvoorbeeld!

1. Outdooractiviteiten in de Harz

Ben je wel in voor een beetje actie, dan zit je in de Harz wel goed. Zo is het aantal routes om met een (elektrische) mountainbike overheen te crossen schier onuitputtelijk. Het stuwmeer Rappbodetalsperre met de grootste stuwdam van Duitsland is een echte hotspot voor adrenalinejunkies. De even indrukwekkende als overbodige (want via de parallel gelegen stuwdam kom je ook aan de overkant) Titan, ‘s werelds langste voetgangerhangbrug met glazen bodem honderd meter hoog boven het meer is al een ervaring op zich. Zoek je nog wat extremers, dan kan je via Europa’s langste tokkelbaan naar de andere oever. Of wat dacht je van een pendulesprong van zo’n 75 meter naar beneden vanaf diezelfde hangbrug?

Titan over de Rappbodetalsperre

Titan over de Rappbodetalsperre

Dit is slechts een kleine greep uit het activiteitenaanbod. Bij Bad Harzburg kan je op 20 meter hoogte op een boomkroonpad lopen. Bij Braunlage scheur je de berg af op een monsterstep en je vindt meerdere zomerrodelbanen in het Harzgebergte. En dan vergeet ik vast nog wel het één en ander.

2. Heksen in de Harz

Oké, dit is misschien niet direct iets waar de vonken vanaf vliegen. Maar geinig is het wel. Overal in de Harz kom je heksen tegen. Dit gaat eeuwen terug en dateert uit de tijd van de Germanen. De sage van de heksen heeft zelfs een eigen feestdag opgeleverd. 30 April staat in het teken van iets dat lijkt op ons carnaval: Walpurgis.

3. Vakwerkstadjes in de Harz

Ook dit ontkracht het veelal bestaande beeld van de Harz niet echt. Overal in de regio stuit je op stadjes en dorpen die vol staan met prachtige vakwerkhuizen, de ene nog rijker gedecoreerd dan de ander. Wat al die stadjes en dorpen met elkaar gemeen hebben, is dat het er -druk of niet- erg gemoedelijk is. 

Neem de tijd en slenter door de kleurrijke oude binnensteden. Je waant je meermaals in een sprookjesomgeving. Toppers zijn Goslar, Quedlinburg, Wernigerode en het kleinere, maar zeker niet mindere Stolberg. De eerste twee staan zelfs op de Unesco Werelderfgoedlijst. 

4. Kastelen en ruïnes in de Harz

Deze vind je op zich door heel Duitsland en het is evenzeer iets waarvan je niet direct steil achterover slaat. Maar mooi zijn ze wel, al die kastelen en ruïnes! En het zijn  er nogal wat. Wat kastelen betreft zit je goed in Wernigerode. Boven de stad torent het imposante Schloß Wernigerode uit. Burg Falkenstein is één van de bestbewaarde kastelen. Het ligt bovendien aardig verstopt, midden in de natuur boven het Selkedal.

De bekendste ruïne is die van Walkenried. Niet van een kasteel, maar van een cisterciënzerklooster. Mooie kasteelruïnes zijn de Burgruine Hohnstein en de Burgruine Scharzfels.

Speciale aandacht nog even voor het Kyffhäuser Monument in het uiterste zuidoosten van de Harz. Deze enorme unit ter ere van Keizer Wilhelm is het op twee na grootste monument van Duitsland. Geen kasteel, geen ruïne, maar wel gebouwd bovenop de ruïnes van het kasteel van Kyffhausen.

5. Stoomtreinen in de Harz

Hoe ouderwets tot de verbeelding kan spreken. Het oostelijk deel van de Harz beschikt over drie smalspoorbanen met een lengte van in totaal 140 km. Hierover worden door klassieke stoomlocomotieven getrokken treinwagons al tuffend en rokend in een slakkengangetje voortgetrokken. De doorgaans erg drukke Brockenbahn brengt je naar de gelijknamige hoogste berg van het Harzgebergte. Van Wernigerode in het noorden naar Nordhausen in het zuiden (je had wellicht andersom verwacht) loopt het tracé van de Harzquerbahn. Het kenmerkende Harzlandschap komt tot slot het beste tot zijn recht op de Selketalbahn. Stuk voor stuk echte EO Rail Away experiences!

Brockenbahn in de Harz

Brockenbahn

6. Rotsen en klippen in de Harz

De Harz barst van de geologische gekkigheidjes. Een flink deel ervan vind je onder het aardoppervlak in de vorm van natuurlijke (druipsteen)grotten en door de mens uitgehouwen mijnen uit de tijd dat de streek een belangrijk mijnbouwgebied was. Niet voor niets zegt men ook wel dat de Harz hol is.

Bovengronds kom je, verspreid over vrijwel de hele Harz, merkwaardige rotsformaties en klippen tegen. Een wel heel bizar voorbeeld hiervan is de Teufelsmauer aan de noordrand van de Harz. In een door glooiende akkers gedomineerd landschap rijst opeens een zandstenen muur op van een kilometer of drie lang. De Großvater en de Hamburger Wappen zijn twee rotsformaties die deel uitmaken van dit opmerkelijke natuurmonument.

Bij de Romkerhaller Wasserfall, de hoogste maar weinig imponerende waterval van de Harz, nodigt een flink aantal granietrotsformaties in de sparrenbossen uit tot meerdere klauterpartijen. Vanaf de Feigenbaumklippe, de Hexenküche, de Kästeklippe en de Treppenstein kijk je prachtig uit over het Okertal. 

Reisman op de Kästeklippe in de Harz

Reisman op de Kästeklippe

Meer naar het oosten, hoog boven Thale, heb je een fabelachtig uitzicht over het nauwe, diep uitgesneden Bodetal vanaf de Roßtrappe. Dit is eveneens een granietrotsformatie, waaraan bovendien een sage over prinses Brunhilde en ridder Bodo is verbonden.

Uitzicht vanaf Roßtrappe in Bodedal

Uitzicht vanaf Roßtrappe in Bodedal

Ook rondom de Brocken, de hoogste berg, vind je dergelijke rotspartijen. De bekendste is de Schierker Feuerstein. Hét drankje van de Harz, een kruidenbitter, ontleent zijn naam aan deze klip. Niet zo lekker als de Tilburgse Schrobbelèr, maar ach. Andere uitzichtrijke klippen nabij de Brocken zijn Ahrensklint en Trudenstein.

Ahrensklint in de Harz

Ahrensklint

7. Stuwmeren in de Harz

In de Harz is allesbehalve een gebrek aan water. Overal kom je stroompjes, beekjes, riviertjes en kanaaltjes tegen. Veel monden uit in één van de vele stuwmeren die de regio rijk is. Een deel van dit waternetwerk, het Oberharzer Wasserregal, staat zelfs op de Unesco Werelderfgoedlijst. Dit omvat o.a. het Oderteich, het oudste stuwmeer van Europa. Ook uitstekend geschikt om in te zwemmen! Andere stuwmeren zijn de al eerder beschreven outdooractiviteitenhub Rappbodetalsperre, de Sösestausee, Oderstausee en Okerstausee.

8. De Brocken

Eenmaal in de Harz kán je niet om de Brocken heen. Deze iconische berg is met 1142 meter niet alleen de hoogste van de regio, maar van heel noordelijk Duitsland. Elke zichzelf respecterende Duitser moet een keer op deze piek hebben gestaan.

Van verre is de top gemakkelijk te herkennen aan het weerstation, de televisietoren en de uit de DDR-tijd stammende 126 meter hoge roodwitte zendmast. Iconisch dus. Het kan flink spoken op de top, zorg dus voor goede en warme kleding. Maar spectaculair is de berg zelf eigenlijk geenszins. Dat komt vooral doordat de berg geen dramatische, spitse piek(en) heeft, maar geleidelijk afvlakt richting het hoogste punt. Toch heeft de Brocken beroemde Duitse schrijvers van weleer als Goethe en Heine geïnspireerd voor hun verhalen.

Het gebied rondom de Brocken geldt ook als grootste aaneengesloten bergsparrengebied van Midden-Duitsland. Voor hoe lang nog is echter de vraag. Grote delen van de bergsparrenbossen, ook elders in de Harz, zijn vrijwel volledig afgestorven. De schuldige: een plaag schorskevers. Dat zo’n minuscuul diertje zo’n ongelooflijke impact kan hebben. Treurig.

Schorskeverslagveld in de Harz

Schorskeverslagveld

9. Wandelen in de Harz

Heel veel van wat ik hiervoor heb beschreven verken je het beste te voet. Ook dat is niet de meest spannende activiteit en lijkt het nog immer overheersende imago eerder te bevestigen. Maar als je net als ik graag door de natuur banjert, dan ervaar je al gauw een stukje keuzestress in de Harz; zoveel wandelmogelijkheden! Je vindt er ook meerdere langeafstandswandelpaden, waarvan de Hexenstieg de bekendste is. Deze bijna 100 km lange route loopt van Osterode in het westen (wie verzint toch die plaatsnamen?!) naar Thale in het oosten. De Hexenstieg leidt je o.a. langs het Oderteich, over de Brocken en door het Bodetal. Je hoeft echter zeker niet een door de wol geverfde wandelaar te zijn en de hele Hexenstieg af te lopen. Je kan ook gewoon kleine stukjes ervan afleggen.

Hexenstieg bij de Brocken

Hexenstieg bij de Brocken

10. De innerlijke mens

Toegegeven, hiervoor hoef je niet helemaal speciaal voor naar de Harz. In de meeste gevallen kan je simpelweg de grens oversteken. Superdeluxe sterrenrestaurants zijn aan mij niet besteed. Nee, geef mij maar degelijk voedsel, in porties waarbij je geen moeite hoeft te doen ze op je bord terug te vinden. Of andersom: waarbij je juíst moeite moet doen om je bord terug te vinden. Bij voorkeur voorzien van een flink stuk vlees. Dan zit je bij onze Duitse vrienden geramd. Worsten, schnitzels…loopt het water je al in de mond? Een Harzer schnitzelvariant is de Blaubeerschmandschnitzel. Deze lap vlees wordt overgoten met een soort zure roomsaus van bosbessen. Een beetje vreemd, wel lekker!

Voor de zoetekauwen: probeer eens een (riesen) Windbeutel. Denk aan een Bossche Bol, vergeet de chocolade aan de buitenkant en maak ‘m minimaal twee keer zo groot. Met recht een caloriebommetje. De vulling bestaat naast slagroom vaak uit wat vruchten(jam) of advocaat, al dan niet vergezeld van wat roomijs. Een beetje machtig, wel lekker!

Windbeutel

Windbeutel

Dat je in Duitsland ook prima terecht kan voor een biertje hoef ik je vast niet te vertellen. Vrijwel elke stad heeft wel een eigen biermerk, vaak ook met een Brauhaus. Verwacht overigens geen überhippe craft bieren. Die zijn vanwege het Reinheitsgebot uit 1516 ten strengste verboden. Maar een lokaal gebrouwen Weizen of iets dergelijks gaat er altijd prima in. Probeer bijvoorbeeld eens een Gose uit Goslar of een Hasseröder uit Wernigerode (Hasserode maakt deel uit van Wernigerode)!

Brauhaus Goslar

Brauhaus Goslar

De Harz: zeker niet (alleen) suf!

Ik geloof niet dat ik er helemaal in geslaagd ben dat ietwat stoffige imago dat aan de Harz kleeft wat op te poetsen. Dat hoeft ook niet, eerlijk gezegd. Want hoe je het ook wendt of keert, het aantal te hoog opgetrokken (wandel)sokken blijft er verontrustend hoog. Maar los daarvan: het overweldigende groen, de mooie, knusse steden en dorpen; de Harz vraagt erom om ontdekt te worden. Redenen genoeg, twee handen vol zelfs! Je kan het natuurlijk zo spannend maken als je zelf wilt. En dat alles op slechts een uur of 5 rijden!

Auf Wiedersehen in de Harz

Auf Wiedersehen in de Harz

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *